علت و درمان خارش واژن

• بیماری های زنان

• ۵ اسفند ۱۴۰۲

بیماری‌های ناحیه تناسلی زنان یکی از مهم‌ترین اختلالاتی است که می‌تواند سلامت زنان را تهدید کند. در نتیجه رویدادهایی مانند چرخه قاعدگی و یائسگی، ممکن است مشکلات سلامتی مختلفی در بافت‌ها و اندام‌های مربوط به دستگاه تناسلی زنان رخ دهد. یکی از شایع‌ترین شکایات در مورد سلامت زنان، خارش واژن است. در این بخش به طور کامل در مورد علت و درمان خارش واژن توضیح خواهیم داد. با ما همراه باشید.

خارش واژن چیست؟

در زنان فعال جنسی، ممکن است برخی از اختلالات در دستگاه تناسلی زنان، به ویژه در نواحی فرج و واژن، در نتیجه قرارگرفتن در معرض عوامل مختلف بیماری رخ دهد. خارش واژن معمولاً می‌تواند به دلیل عوامل تحریک‌کننده، عفونت یا یائسگی رخ دهد. در حالی که رویدادهای فیزیولوژیکی یا مشکلات سلامتی رخ‌داده در فرج می‌تواند بر واژن تأثیر منفی بگذارد، شرایط مختلف ناشی از رحم می‌تواند محیط مناسبی را برای ایجاد برخی از مشکلات سلامتی در واژن از جمله خارش واژن ایجاد کند. اگرچه معمولاً نیازی به نگرانی در مورد خارش واژن نیست، اما اگر خارش شدید باشد یا مشکوک به مشکل زمینه‌ای باشد، باید برای معاینه و ارزیابی با پزشک مشورت شود. 

چه چیزی باعث خارش واژن می‌شود؟

عملکرد دستگاه تناسلی زنان بسته به سن و رشد بدن متفاوت است. از این نظر، افرادی که هنوز وارد سن بلوغ نشده‌اند، زنان در سنین باروری یا یائسگی ممکن است به دلیل عوامل مختلف دچار خارش واژن شوند. شایع‌ترین علل خارش واژن عبارت‌اند از:

• عفونت‌های قارچی واژن
• واژینوز باکتریال
• تحریکات پوستی
• بیماری‌های مقاربتی
• یائسگی
• عکس‌العمل‌های آلرژیتیک
• دیابت
• شپش شرمگاهی
• به‌ندرت سرطان واژن

مواد شیمیایی:

برخی از مواد شیمیایی، محصولات پاک‌کننده، صابون‌ها، کرم‌ها، دستمال‌های توالت معطر، روان‌کننده‌ها یا عطرهای مورد استفاده برای تمیزکردن یا نگهداری واژن می‌توانند سطح واژن را تحریک کرده و باعث خارش شوند.

اختلالات دستگاه ادراری:

 در بیماران دیابتی به دلیل وجود گلوکز شدید در ادرار، عفونت‌های دستگاه ادراری ایجاد شود و ممکن است خارش ایجاد شود. علاوه بر این مسئله  مواردی چون  التهاب‌های ناحیه‌ای  که تحت شرایطی مانند تعریق در ناحیه فرج یا بدون هوا ماندن برای مدت طولانی به دلیل استفاده بیش از حد از لباس‌های تنگ ایجاد می‌شوند نیز موثر هستند.

مشکلات پوستی:

خارش شدید واژن ممکن است در مشکلات پوستی مانند درماتیت تماسی، اگزما، پسوریازیس و لیکن سیمپلکس رخ دهد که می‌تواند بر روی واژن و پوست واژن تأثیر بگذارد.

بیماری‌های مقاربتی:

 عفونت‌های مقاربتی مانند کلامیدیا، هرپس سیمپلکس (HSV)، سوزاک، ویروس پاپیلوم (HPV) با تأثیر مستقیم بر فرج، واژن و بافت‌های دهانه رحم باعث مشکلات جدی سلامتی می‌شوند. از این نظر، زخم‌ها و ضایعات ممکن است روی فرج و همچنین زگیل تناسلی ایجاد شود. خارش واژن در نتیجه این عفونت‌ها از جمله علائم بالینی شایع است.

خشکی واژن:

 به خصوص پس از یائسگی، به دلیل کاهش حمایت استروژن در بافت‌های فرج و واژن، تولید ترشح غدد ناحیه‌ای کاهش‌یافته و ممکن است خشکی واژن رخ دهد. این موضوع نه تنها محیطی مناسب برای رشد میکروارگانیسم‌ها در آن ناحیه ایجاد می‌کند، بلکه باعث تحریک آسان بافت‌های پوست، قرارگرفتن راحت‌تر و طولانی‌تر در معرض مواد شیمیایی که به پوست آسیب می‌رسانند و ایجاد خارش با حرکت یا فعالیت جنسی می‌شود.

سرطان ولو:

 در نتیجه سرطان فرج که پوست را تحریک می‌کند، خارش شدید ممکن است ایجاد شود که  به واژن سرایت کند.

برای درمان خارش واژن چه باید کرد؟

برای رفع این عارضه باید علت اصلی آن مشخص شود. برای خارشی که به دلیل تحریک شیمیایی ایجاد می‌شود، جلوگیری از قرارگرفتن در معرض عامل خارش برای درمان کافی است، اما درمان آنتی‌بیوتیکی برای واژینوز باکتریایی یا عفونت‌های مقاربتی لازم است. در بیماری‌های پوستی از داروهای ضدالتهاب موضعی یا سیستمیک برای درمان استفاده می‌شود. درمان‌های هورمونی حاوی استروژن در مشکلاتی مانند خشکی که بعد از یائسگی مشاهده می‌شود بسیار مؤثر است.

گزینه‌های دارویی

• کرم کورتیکواستروئیدی مانند هیدروکورتیزون یا کلوبتازول
• ژل مترونیدازول (Flagyl)، مترونیدازول (MetroGel) یا کرم کلیندامایسین (کلئوسین) برای واژینوز باکتریایی یا تریکومونیازیس
• آنتی‌بیوتیک برای عفونت‌های مقاربتی مانند کلامیدیا، سوزاک، سیفلیس و تریکومونیازیس
• کرم یا شیاف ضدقارچ مانند میکونازول (مونیستات 1)، کلوتریمازول، بوتوکونازول یا تیوکونازول (واژیستات-1)؛ یا داروهای ضدقارچی مانند فلوکونازول (دیفلوکان خوراکی) برای عفونت‌های قارچی
• استروژن برای خارش ناشی از تغییرات هورمونی
• آنتی‌هیستامین برای تسکین تحریک یا واکنش آلرژیک

جلوگیری از خارش واژن

موارد زیر ممکن است به کاهش احتمال خارش واژن کمک کند:

• ناحیه تناسلی خود را تمیز و خشک نگه دارید.
• برای کمک به محدودکردن رطوبت در ناحیه‌ای که به واژن شما اجازه تنفس می‌دهد، در طول روز لباس‌های گشاد و لباس‌های زیر نخی بپوشید و هنگام خواب از لباس زیر استفاده نکنید.
• از استفاده از صابون خودداری کنید، به جای آن ناحیه را با آب بشویید.
• حمام گرم (نه داغ)
• از اسپری‌ها، عطرها یا پودرهای بهداشتی در نزدیکی واژن استفاده نکنید.
• اگر عفونت دارید به جای تامپون از پد استفاده کنید.
• هنگام استفاده از توالت، از جلو به عقب خود را پاک کنید.
• اگر دیابت دارید، قند خون خود را کنترل کنید.

اگر خارش واژن درمان نشود چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر خارش واژن درمان نشود، شکایت خارش ممکن است به‌تدریج بدتر شود. از آنجایی که فرج و ناحیه اطراف آن تحریک می‌شود، ممکن است مستعد عفونت شود. از سوی دیگر، شرایطی که باعث خارش می‌شوند متنوع هستند، مشکلات سلامتی که باعث علائم خارش می‌شوند، مانند قارچ‌های واژن، ممکن است مزمن شوند و درمان آن دشوارتر شود. احساس خارش ناراحت‌کننده باعث می‌شود از برخی فعالیت‌های روزمره خودداری کنید. یا ممکن است باعث عدم اعتمادبه‌نفس شود. به همین جهت توصیه می‌کنیم این مورد را نادیده نگیرید و جهت درمان اقدام کنید.

در مورد علائم و درمان عفونت واژن بیش‌تر بدانید!