کورتاژ تشخیصی چگونه انجام می‌شود و چه عوارضی دارد؟

• مقالات

• ۱۳ اسفند ۱۴۰۲

اتساع و کورتاژ تشخیصی (D&C) روشی است که در آن مواد داخل رحم برداشته می‌شود. اتساع به گشاد شدن دهانه رحم، – بخشی بین رحم و واژن- اشاره دارد. کورتاژ تشخیصی به خراشیدن یا برداشتن بافت پوشاننده حفره رحم (اندومتر) با ابزار جراحی به نام کورت اشاره دارد. کورتاژ تشخیصی ممکن است به دلایل مختلفی انجام شود، از جمله برای بررسی علت مشکلی مانند خونریزی غیرطبیعی رحم، برای درمان سقط جنین یا خونریزی پس از بارداری، یا برای سقط جنین سه ماهه اول (خاتمه بارداری). در ادامه به بررسی این نوع تشخیص بیش‌تر پرداخته‌ایم.

اتساع و کورتاژ تشخیصی برای چه کسانی و چرا انجام می‌شود؟

دلایل زیادی برای انجام کورتاژ تشخیصی وجود دارد. گاهی اوقات از این روش برای تشخیص بیماری استفاده می‌شود. در موارد دیگر، این روش برای درمان یک مشکل یا شرایط پزشکی استفاده می‌شود. دلیل اصلی برای کورتاژ تشخیصی، نمونه برداری و بررسی آندومتر (پوشش داخلی رحم) است. این آزمایش ممکن است برای ارزیابی خونریزی غیرطبیعی رحم (به دنبال نتایج غیرطبیعی از نمونه‌برداری، آزمایش یا مطالعه تصویربرداری قبلی آندومتر) انجام شود.

کورتاژ تشخیصی گاهی همراه با روش دیگری به نام هیستروسکوپی انجام می‌شود. این روش شامل گشاد کردن دهانه رحم و قرار دادن یک ابزار کوچک برای بررسی و عکسبرداری از داخل رحم است. تصاویر بر روی مانیتور نمایش داده می‌شوند. این امر مانع از دست دادن پولیپ‌های کوچک داخل رحم توسط پزشک می‌شود و امکان نمونه برداری از مناطق غیر طبیعی را فراهم می‌کند.

کاربرد کورتاژ تشخیصی

در کورتاژ تشخیصی، از یک وسیله‌ای که به نام کورتاژور یا سرنگ کورتاژ برای خارج کردن نمونه‌های بافتی از داخل رحم استفاده می‌شود. این نمونه‌های بافتی تحت میکروسکوپ بررسی می‌شوند تا علت مشکل رحم تشخیص داده شود یا در صورت لزوم درمان انجام شود. عمل کورتاژ تشخیصی می‌تواند در موارد زیر استفاده شود:

خونریزی‌های غیرطبیعی رحم

این وضعیت شامل خونریزی‌های شدید در عادت ماهیانه، خونریزی در یائسگی، لکه بینی و خونریزی در وسط سیکل ماهیانه و خونریزی‌های غیرطبیعی از رحم است. کورتاژ تشخیصی می‌تواند علت ناهنجاری و مشکلات رحم را تشخیص داده و در صورت لزوم درمان کند.

سقط جنین

در برخی مواقع، لازم می‌شود جنین سقط شود. کورتاژ تشخیصی در این موارد به عنوان روشی برای سقط جنین استفاده می‌شود و همچنین جنبه درمانی دارد.

بقایای بارداری

بعد از سقط جنین یا زایمان، ممکن است بقایای بارداری در داخل رحم باقی بمانند. کورتاژ تشخیصی در این موارد استفاده می‌شود تا بقایای بارداری از رحم خارج شوند و مشکل را حل کند.

بررسی اختلالات رحم

مانند پولیپ‌ها، فیبروم رحمی و سرطان دهانه رحم. کورتاژ تشخیصی به عنوان یک روش بررسی استفاده می‌شود تا بافت‌های ناهنجار رحم تشخیص داده شود و در صورت لزوم درمان انجام شود.

خارج کردن پولیپ‌ها

در برخی موارد، پولیپ‌های کوچک در داخل رحم وجود دارند که راه عادی برای خارج کردن آنها وجود ندارد. در این موارد، کورتاژ تشخیصی به عنوان روشی برای خارج کردن پولیپ‌ها استفاده می‌شود و جنبه درمانی دارد.

تشخیص بافت‌های مقاربتی

در صورتی که امکان بیوپسی یا نمونه برداری از بافت‌ها وجود نداشته باشد، کورتاژ تشخیصی می‌تواند به عنوان جایگزینی برای نمونه برداری از رحم استفاده شود تا بافت‌های ناهنجار تشخیص داده شود.

بهتر است بدانید که استفاده از عمل کورتاژ تشخیصی نیازمند ارزیابی دقیق و توصیه پزشک است. همچنین، هر عمل جراحی همراه با مخاطراتی همچون عفونت، خونریزی یا ترشحات بعد از عمل است. بنابراین، قبل از تصمیم گیری درباره انجام عمل کورتاژ تشخیصی با پزشک خود مشورت کنید و درباره مزایا و معایب آن صحبت کنید.

پس از کورتاژ تشخیصی، پاتولوژیست؛ بافت را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند تا به طور قطعی شرایطی مانند پولیپ آندومتر، هیپرپلازی آندومتر یا سرطان آندومتر را ارزیابی کند.

آماده سازی برای کورتاژ

برخی از بیماران ممکن است نیاز به آزمایش خون (مانند شمارش خون یا آزمایش لخته شدن خون) قبل از کورتاژ تشخیصی داشته باشند، شب قبل کورتاژ تشخیصی، نباید چیزی خورد و نوشید. شما به کسی نیاز دارید که شما را همراهی کند، زیرا پس از دریافت بیهوشی که باعث آرامبخشی می‌شود، رانندگی به خانه امن نخواهد بود. ممکن است از شما خواسته شود که قبل از انجام عمل، دارویی برای نرم کردن دهانه رحم داخل واژن خود قرار دهید.

برای آماده سازی قبل از انجام کورتاژ تشخیصی، برخی از نکات و آمادگی‌های خاص لازم است رعایت شود. در زیر برخی از این آمادگی‌ها را بررسی می‌کنیم:

آزمایشات قبل از عمل

پزشک ممکن است قبل از انجام کورتاژ تشخیصی، آزمایشاتی مانند آزمایش خون برای بررسی وضعیت عمومی شما درخواست کند. این آزمایشات به منظور ارزیابی سلامت شما و اطمینان از عدم وجود هر گونه مشکل قبل از عمل انجام می‌شوند.

درمان عفونت واژنی

در صورت وجود عفونت واژنی، قبل از انجام کورتاژ تشخیصی، باید به طور کامل درمان شود. عفونت واژنی می‌تواند باعث افزایش خطر عفونت و ترشحات بیشتر در دوره پس از عمل شود.

مصرف داروها

در صورت مصرف داروهای خاص، باید پزشک خود را در جریان قرار دهید. مخصوصاً اگر داروهایی که رقیق کننده خون هستند مصرف می‌کنید. پزشک ممکن است قبل از عمل، دستورات واضحی را برای مدت قبل از عمل و مدت زمان پس از آن در مورد مصرف داروها به شما بدهد.

استفاده از وسایل مخصوص

پزشک ممکن است در روزهای قبل از عمل، وسیله‌ای مخصوص در نزدیکی سرویکس رحم قرار دهد تا به باز شدن راحت سرویکس در هنگام عمل کمک کند. این کار باید توسط پزشک انجام شود و برای آماده سازی رحم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کورتاژ تشخیصی چگونه انجام می‌شود؟

کورتاژ تشخیصی یک روش درمانی است که معمولاً در بیمارستان انجام می‌شود. در این روش، پزشک با استفاده از ابزارهایی مانند کورت (یک قاشق فلزی با لبه تیز) و لوله پلاستیکی به نام کاتتر پایپل، نمونه‌ای از بافت رحم یا اندومتر را برمی‌دارد. هدف از انجام کورتاژ تشخیصی، تشخیص و بررسی تغییرات ناهنجار در رحم است. در روش کورتاژ تشخیصی در بیمارستان، بیمار تحت بیهوشی یا بی حسی درمانی قرار می‌گیرد. بیمار در حالت خواب بیهوشی یا بی حسی قرار می‌گیرد، سپس پزشک با استفاده از اسپکولوم (ابزاری که دهانه رحم را مشاهده می‌کند)، دهانه رحم را مشاهده می‌کند. سپس با استفاده از کورت، پزشک بافت رحم را برداشت کرده و به آزمایشگاه ارسال می‌کند.

در روش کورتاژ تشخیصی در مطب، بیمار نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد و این روش معمولاً در محیط مطب پزشک انجام می‌شود. پزشک از کاتتر پایپل استفاده می‌کند تا به رحم دسترسی پیدا کند و با استفاده از کورت، نمونه‌ای از بافت رحم را بردارد. نمونه گیری اندومتر در این روش بدون نیاز به بیهوشی انجام می‌شود و ممکن است برخی از بیماران حین انجام عمل احساس درد یا عدم راحتی کمی داشته باشند.

در مورد کولپوسکوپی بیش‌تر بخوانید!

مراقبت‌های لازم بعد از کورتاژ تشخیصی

مراقبت‌های بعد از کورتاژ شامل استراحت کافی، مصرف منظم داروهای تجویز شده، رعایت بهداشتی مانند عدم استفاده از دوش، استخر یا وان، عدم وارد کردن هر چیزی به واژن، خودداری از تماس جنسی تا پایان دوره نقاهت می‌شود. همچنین، در صورت وجود علائم نگران کننده، نیاز است به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به بررسی بیش‌تر مراقبت‌ها پرداخته‌ایم.

استراحت

بعد از عمل کورتاژ، نیاز به استراحت دارید. در این مدت، به بدن خود استراحت کافی بدهید و از فعالیت‌های سنگین اجتناب کنید. از قراردادن کیسه آب گرم در منطقه کورتاژ خودداری کنید.

مصرف داروها

داروهایی که برای شما تجویز شده‌اند، باید به طور منظم مصرف شوند. این داروها به منظور جلوگیری از عفونت و کاهش درد تجویز شده‌اند. حتماً دستورات پزشک را در مورد مصرف دقیق داروها رعایت کنید.

مراقبت‌های بهداشتی

در این دوره، تا پایان دوره نقاهت نباید دوش بگیرید، به استخر بروید یا در وان بمانید. این کارها ممکن است باعث عفونت شود. همچنین، باید از قرار دادن هر چیزی در واژن خودداری کنید، تا زمانی که دهانه رحم به اندازه طبیعی خود برسد.

تماس جنسی

تا زمانی که پزشک به شما اجازه دهد، باید از رابطه جنسی خودداری کنید. همچنین، در مورد زمان مناسب برای شروع دوباره تماس جنسی یا استفاده از تامپون، با پزشک خود مشورت کنید.

دوره قاعدگی

پس از کورتاژ، دوره قاعدگی بعدی ممکن است در زمان منظم رخ ندهد. ممکن است زودتر یا دیرتر شروع شود. این وضعیت طبیعی است و نگران نباشید.

علائم طبیعی پس از عمل

ممکن است در ایام بعد از کورتاژ لکه بینی یا گرفتگی عضلات داشته باشید. این علائم طبیعی هستند و معمولاً در چند روز اول بهبود می‌یابند. می‌توانید از پد بهداشتی برای لکه بینی استفاده کنید و در صورت لزوم، مسکن‌های توصیه شده توسط پزشک را مصرف کنید.

در هر صورت، بهتر است با پزشک خود در مورد هرگونه سوال یا نگرانی خود صحبت کنید. او می‌تواند راهنمایی‌های دقیق‌تری برای مراقبت‌های بعد از کورتاژ ارائه دهد و به شما کمک کند تا بهبودی سریع‌تری داشته باشید.

عوارض کورتاژ تشخیصی

بعضی از عوارض کورتاژ تشخیصی ممکن است شامل مواردی مانند خونریزی و لکه بینی، درد عضلانی، اختلالات قاعدگی، بروز عفونت، چسبندگی رحم، بی حالی و آسیب دیدگی دهانه رحم باشند. این عوارض در برخی از افراد بعد از کورتاژ تشخیصی رخ می‌دهند، اما لازم است به این نکته توجه کنید که این عوارض بیشتر در صورت عدم رعایت مراقبت‌های پس از عمل و یا بروز عوارض ناشی از عوامل خارجی ممکن است اتفاق بی‌افتند. در صورت بروز هرگونه علامت نگران کننده و یا عوارض ناخواسته پس از کورتاژ تشخیصی، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا ارزیابی و درمان لازم را انجام دهد.