کولپوسکوپی چیست و چرا انجام می‌شود؟

• مقالات

• ۱۰ خرداد ۱۴۰۲

کولپوسکوپی راهی برای مشاهده وضعیت دهانه رحم از نزدیک است. این روش سریع‌ترین و ساده‌ترین راه برای یافتن تغییرات سلولی در دهانه رحم است که معمولاً می‌تواند به سلول‌های سرطانی تبدیل شود. می‌توان گفت کولپوسکوپی، معاینه‌ای است که برای تعیین پیشرفت سرطان دهانه رحم انجام می‌شود و اغلب برای یافتن سلول‌های غیر طبیعی در دهانه رحم استفاده می‌شود.

در صورتی که پزشک برای شما انجام کولپوسکوپی را در نظر گرفته است و یا هرسؤالی در این باره ذهن شما را به خود مشغول کرده است، این بخش را با دقت مطالعه فرمایید. در این بخش با علت انجام کولپوسکوپی، نحوه انجام آن و مواردی که باید رعایت کنید را توضیح خواهیم داد. با ما همراه باشید.

چرا کولپوسکوپی انجام می‌شود؟

کولپوسکوپی برای پیگیری غربالگری غیرطبیعی سرطان دهانه رحم استفاده می‌شود. به عنوان مثال پاپ اسمیر، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یا نواحی غیر طبیعی که روی دهانه رحم، واژن یا فرج با کمک کولپوسکوپی قابل مشاهده هستند. در صورت ابتلا به پیش سرطان دهانه رحم یا سرطان که اغلب ناشی از عفونت HPV دهانه رحم است، نتایج پاپ اسمیر ممکن است غیرطبیعی باشد.

دانستن اندازه، نوع و محل سلول‌های غیرطبیعی به پزشک کمک می‌کند تا مشخص کند کدام مناطق نیاز به بیوپسی دارند. سپس این اطلاعات میزان شدت اختلال را مشخص می‌کند و همچنین به تعیین درمان مورد نیاز کمک می‌کند. نظارت و درمان زودهنگام از تبدیل نواحی پیش سرطانی به سرطان جلوگیری می‌کند.

همچنین بخوانید: تست پاپ اسمیر و کاربرد های آن

چه زمانی کولپوسکوپی انجام دهیم؟

کولپوسکوپی را می‌توان در هر زمانی از دوره قاعدگی انجام داد. اگر در روز معاینه دچار خونریزی شدید شدید، فوراً با پزشک تماس بگیرید و بپرسید که آیا نیاز به زمان‌بندی مجدد است یا خیر.

اگر دارو‌هایی برای جلوگیری از لخته شدن خون مصرف می‌کنید، مانند آسپرین، وارفارین، هپارین، کلوپیدوگرل، ابتدا به پرسنل یا پزشک اطلاع دهید. این به این دلیل است که این دارو‌ها می‌توانند خونریزی را در صورت بیوپسی در طی عمل کولپوسکوپی افزایش دهند.

همچنین در صورت وجود احتمال بارداری به پزشک اطلاع دهید. در واقع، انجام کولپوسکوپی در دوران بارداری بی‌خطر است، اگرچه پزشکان معمولاً در زمانی که فرد باردار است، بیوپسی دهانه رحم را انجام نمی‌دهند.

آمادگی‌های قبل از کولپوسکوپی

قبل از معاینه، پزشک باید شما را در مورد علت نیاز به انجام کولپوسکوپی آگاه کند. پزشک باید بررسی کند که آیا شما در گذشته تغییرات سلولی داشته‌اید و آیا به بیماری مقاربتی مبتلا بوده‌اید یا خیر.

اگر قبل از معاینه، طبق معمول غذا بخورید و بنوشید بهتر است. قند خون پایین، همراه با احتمالاً تنش، می‌تواند باعث ایجاد احساس ضعف در شما شود.

اگر نگران درد هستید:

اگر نگران درد هستید، می‌توانید چند ساعت قبل از معاینه، مسکن مصرف کنید. به عنوان مثال مسکن شما می‌تواند پاراستامول یا ایبوپروفن باشد.

در حین معاینه از محلول سرکه ضعیف استفاده می‌شود که می‌تواند باعث سوزش در غشا‌های مخاطی شکننده شود، بنابراین خوب است یک هفته قبل از معاینه، مو‌های زائد شکم را اصلاح نکنید.

نحوه انجام کولپوسکوپی چگونه است؟

کولپوسکوپی را می‌توان توسط پزشکان، پرستاران یا دستیاران پزشک که تحت آموزش‌های ویژه قرار گرفته‌اند، انجام داد. عمل کولپوسکوپی حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد و ممکن است کمی ناراحتی ایجاد کند.

مشابه معاینه معمول لگن، از بیمار خواسته می‌شود تا در حین انجام کولپوسکوپی، دراز بکشد. در مرحله بعد، پزشک از ابزاری به نام اسپکولوم برای باز کردن واژن و مشاهده دهانه رحم استفاده می‌کند. پزشک می‌تواند آزمایش پاپ اسمیر را تکرار کند و با استفاده از کولپوسکوپ به ناحیه گردن رحم نگاه کند.

پس از آن، پزشک محلولی به نام اسید استیک را روی دهانه رحم قرار می‌دهد. این راه حل به برجسته کردن ناحیه غیر طبیعی کمک می‌کند و دیدن آن را از طریق کولپوسکوپ آسان‌تر می‌کند. در طول عمل، بیمار احتمالاً احساس سردی کمی خواهد کرد، اما بدون درد.

در طی یک روش کولپوسکوپی، پزشک یا تکنسین ممکن است یک قطعه کوچک از بافت غیر طبیعی (بیوپسی) را از دهانه رحم یا واژن خارج کند. انجام بیوپسی به این معنا نیست که بیمار دارای سلول‌های پیش سرطانی است. معمولاً قبل از بیوپسی از بی‌حسی (داروی بی‌حس‌کننده) استفاده نمی‌شود، زیرا بیوپسی ممکن است تنها باعث ناراحتی یا گرفتگی خفیف شود.

سپس نمونه بافت به آزمایشگاه فرستاده می‌شود و توسط پاتولوژیست زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود. برخی از زنان همچنین نیاز به بیوپسی داخلی دهانه رحم در طول کولپوسکوپی به نام کورتاژ اندوسرویکال (ECC) دارند. زنان باردار نباید روش ECC را انجام دهند زیرا می‌تواند بر بارداری تأثیر بگذارد.

معاینه ECC می‌تواند باعث گرفتگی عضلات شود، اگرچه در اکثر زنان به سرعت برطرف می‌شود. پس از انجام بیوپسی، پزشک معمولاً بانداژ مایع زرد-قهوه‌ای را روی ناحیه دهانه رحم اعمال می‌کند.

بیش‌تر بخوانید: بهترین متخصص کولپوسکوپی در تهران 

بعد از کولپوسکوپی

پس از معاینه، ممکن است درد گرفتگی رحم را تجربه کنید. درد را می‌توان با مسکن‌هایی مانند پاراستامول یا ایبوپروفن تسکین داد.

همچنین ممکن است برای چند روز خونریزی خفیف داشته باشید. برای کاهش خطر عفونت، باید در استفاده از تامپون به عنوان محافظ خودداری کنید.

ابتلا به عفونت پس از معاینه غیرعادی است. علائم عفونت ترشحات بدبو و درد در قسمت تحتانی شکم است. اگر مشکوک به عفونت هستید با پزشک خود تماس بگیرید.

محل انجام کولپوسکوپی

کولپوسکوپی را می‌توان در بیمارستانی که پزشک توصیه می‌کند، انجام داد. در صورت انجام کولپوسکوپی، احتمال خونریزی کمی وجود دارد. پس از آن، بیمار همچنین ممکن است ترشحات واژن با رنگ قهوه‌ای یا سیاه که شبیه تفاله قهوه است را تجربه کند. به طور کلی، ترشحات واژن در عرض چند روز متوقف می‌شود.

اکثر زنان بلافاصله پس از انجام کولپوسکوپی می‌توانند به محل کار یا مدرسه بازگردند. برخی از زنان درد یا گرفتگی خفیف را تجربه می‌کنند، اما معمولاً در عرض یک تا دو ساعت فروکش می‌کند. از قرار دادن هر گونه اجسام در واژن (کرم یا تامپون)، خودداری کنید و تا ۴۸ ساعت پس از معاینه نباید رابطه جنسی داشته باشید.