علت شلی واژن و بهترین روش درمان آن

• مقالات

• ۱۴ مرداد ۱۴۰۲

یکی بزرگ‌ترین شکایت زنان بعد از زایمان، شلی واژن است و اغلب یکی از دلایلی است که خانم‌ها چند ماه یا چند سال پس از زایمان به متخصص زنان مراجعه می‌کنند. مشکلاتی که شلی واژن ایجاد می‌کند، عبارت‌اند از : خروج صدا از واژن، کاهش توانایی جنسی و عدم لذت جنسی. به همین علت درمان کردن شلی واژن بسیار مهم است. در این بخش به طور تخصصی به مشکل شلی واژن، علائم و دلایل شل‌شدن واژن و نحوه درمان آن می‌پردازیم. اگر شما نیز از این مشکل رنج می‌برید، این بخش را با دقت مطالعه فرمایید.

شلی واژن چیست؟

واژن نیز مانند سایر اعضای بدن با گذشت زمان و افزایش سن آسیب می‌بیند. شلی واژن یکی از مشکلاتی است که در نتیجه تضعیف عضلات و بافت همبند در واژن رخ می‌دهد که معمولاً به دلیل زایمان‌های سخت ایجاد می‌شود و زمانی که کلاژن موجود در آن کاهش می‌یابد و بافت‌های عضلانی آسیب می‌بینند، این بیماری شدیدتر می‌شود.

علت شلی واژن

عوامل خطری که باعث شلی واژن می‌شوند، عبارت‌اند از:

• زایمان‌های سخت
• بارداری
• سیگارکشیدن
• کهولت سن
• یائسگی
• بیماری‌های بافت کلاژن
• کمبود استروژن

بزرگ‌شدن واژن در بدو تولد به دلیل کلاژن موجود در ساختار آن است که پس از تولد کوچک شده و به اندازه و شکل اولیه خود می‌رسد. انعطاف‌پذیری، انقباض و توانایی گرفتن واژن پس از زایمان کاهش یابد. همان‌طور که نوزاد از کانال زایمان عبور می‌کند، می‌تواند به بافت واژن آسیب برساند و انعطاف‌پذیری واژن از بین ببرد. به همین علت در برخی از زنان، شکایاتی مانند بی‌اختیاری ادرار، بی‌اختیاری غیرارادی گاز و ناتوانی در کنترل مدفوع دیده می شود. در این نوع زنان، لذت جنسی در حین آمیزش جنسی کاهش‌یافته و نسبت به رابطه جنسی بی‌میل می شوند. درواقع زنان اغلب نمی‌خواهند رابطه جنسی داشته باشند، زیرا فکر می‌کنند موردعلاقه شریک زندگی خود نیستند.

این شکایت در حدود ۲۰ درصد زنان و حدود ۳ ماه پس از زایمان مشاهده می‌شود. در برخی زنان، این شکایت ممکن است ۶ ماه یا بیشتر طول بکشد. با افزایش تعداد زایمان‌ها و استفاده از وکیوم در هنگام زایمان، این قبیل شکایات بیشتر خواهند شد.

در برخی از زنان، شلی واژن با افتادگی اندام‌های لگن همراه است. افتادگی مثانه، رحم و آخرین قسمت روده بزرگ نیز در طول معاینه قابل‌تشخیص است. مهم‌ترین شکایت در زنان با علائم افتادگی در اندام‌های لگن، احساس پری واژن، یبوست، بی‌اختیاری ادرار و وجود توده قابل لمس در واژن است.

زایمان طبیعی باعث شلی واژن میشه؟

علائم شلی واژن چیست؟

علامت اصلی شلی واژن، عبارت اند از:

• کاهش حساسیت واژن به دخول در حین رابطه جنسی
• بی‌میلی به رابطه جنسی
• از دست دادن عملکرد عضلات لگن
• افتادگی رحم و دیواره قدامی (سیستوسل) یا خلفی (رکتوسل) واژن
• بی‌اختیاری استرسی (نشت‌های کوچک)
• ادرار به دنبال سرفه یا عطسه
• بی اختیاری گاز و مدفوع

تشخیص شلی واژن چگونه انجام می‌شود؟

احساس بزرگ‌شدن واژن، ناتوانی در حین رابطه جنسی و ارگاسم، بسیاری از بیماران را به مراجعه به متخصص زنان وادار می‌کند. در معاینه زنان، میزان بزرگی واژن را می‌توان تعیین کرد. علاوه بر این، یافته‌های همراهی مانند ضعف اکتسابی عضله واژن (هیپوتونوس)، کاهش تعداد روگا و پهن شدن و عرض دهانه واژن قابل‌تشخیص است.

چگونه می‌توان شلی واژن را درمان کرد؟

برای درمان شلی واژن، باید تون واژن بازیابی شود. در بیشتر موارد ممکن است شروع توانبخشی کف لگن، 40 روز پس از زایمان کافی باشد، اما اگر بافت‌های عضلانی اطراف واژن آسیب بیشتری ببینند و شلی واژن نیز باعث اختلالات عملکردی شود، درمان با لیزر فرکانس رادیویی پیشنهاد می‌شود. به طور کلی انواع روش‌های درمان شلی واژن شامل موارد زیر است:

• جراحی
• آر اف واژن
• تمرینات ورزشی کگل
• سفت کردن واژن با لیزر
• آموزش کنترل شلی واژن

جراحی شلی واژن

در موارد شدیدتر می‌توان از عمل واژینوپلاستی استفاده کرد. همه این روش‌های درمانی امروزه به عنوان درمان‌های جوانسازی واژن نیز استفاده می‌شود.

 رادیو فرکانسی (RF) واژن

این یک روش درمانی ابتکاری است که به لطف استفاده از امواج  (فرکانس رادیویی)، تروفیسم بافت فرج را بازیابی می‌کند، خاصیت ارتجاعی و استحکام کانال واژن را بهبود می بخشد، تولید کلاژن و الاستین را تحریک می‌کند و حساسیت را در رابطه جنسی باز می گرداند.

فرکانس رادیویی چهار قطبی پویا، خطر افتادگی رحم و دیواره واژن را کاهش می‌دهد و همچنین مشکلات بی اختیاری ادرار استرسی را مدیریت و برطرف می‌کند.

بیش‌تر بخوانید: مقایسه روش لیزر و جراحی درمان افتادگی واژن

ورزش کگل برای  شلی واژن

تمرینات عضلات لگن در زنان برای تقویت عضلات واژن و اطراف آن موثر است. تمرینات کگل از جمله روش‌هایی هستند که مزایای پیشگیرانه و محافظتی بیشتری ارائه می‌کنند، از سایر روش‌های درمانی و جراحی حمایت می‌کنند، اگرچه به‌تنهایی اعمال شوند، اثرات مفیدی دارند، اما راه‌حل کاملی برای مشکل ارائه نمی‌دهند. ورزش‌هایی که با هدف کار و تقویت عضلات کف لگن و واژن انجام می‌شود، تمرینات کگل نامیده می‌شود و هدف آن تقویت عضلات واژن با تمریناتی به صورت سفت کردن و رهاسازی کف لگن است.

چگونه ورزش کگل را انجام دهیم؟

پس از یادگیری عمل و کنترل (سفت کردن و شل کردن) عضلات واژن، تمرینات کگل باید شروع شود. در تمرینات کگل، همان‌طور که قبلاً یاد گرفتید، عضلات واژن خود را منقبض کنید، چند ثانیه نگه دارید و سپس شل کنید، چند ثانیه آرام نگه دارید، سپس دوباره منقبض شده و چند ثانیه نگه دارید، سپس رها کنید. این تمرین را 10-15 بار ادامه دهید. حرکتی که شما انجام داده‌اید به عنوان “یک مجموعه” در نظر گرفته می‌شود.

این حرکت به صورت ۲ یا ۳ ست در طول روز انجام می‌شود و باید حداقل ۶ ماه ادامه یابد. شما 4 تا 6 هفته پس از شروع تمرینات کگل، متوجه تغییرات خواهید شد. اگر در حین انجام تمرینات کگل در ناحیه لگن، شکم یا کمر احساس درد می‌کنید، به این معنی است که این ورزش را اشتباه انجام می‌دهید.

 کنترل شلی واژن

وقتی در دستشویی هستید، روی توالت بنشینید و هنگام ادرار، 3-4 بار ادرار خود را نگه دارید. ماهیچه‌هایی که در حین نگه‌داشتن و رهاکردن ادرار منقبض و شل می‌شوند، عضلات کف لگن شما هستند. به عبارت دیگر، در حالی که ادرار خود را نگه داشته‌اید، عضلات خود را منقبض می‌کنید و در حین دفع ادرار، آنها را شل می‌کنید. به لطف این تمرین ساده، می‌توانید به راحتی یاد بگیرید که بر عضلات واژن خود مسلط شوید و آنها را تشخیص دهید.

سفت کردن واژن با لیزر

سفت کردن واژن با لیزر فرکشنال به معنای از بین بردن شلی و در نتیجه بهبود عملکرد جنسی برای کسانی است که حس واژن آنها کاهش یافته است. به لطف لیزر فرکشنال، کاهش انقباض واژن افزایش می‌یابد، مخاط واژن ترمیم می‌شود و خشکی واژن نیز از بین می‌رود.

اگر شلی واژن درمان نشود، چه اتفاقی میفتد؟

برای اینکه بتوان موقعیتی را بیماری نامید، ابتدا باید شکایت، از دست دادن عملکرد و نارضایتی در فرد ایجاد کند. اگر بزرگ‌شدن واژن خانم توسط پزشک تشخیص داده شود اما شکایتی نداشته باشد، بیمار باید در جریان وضعیت قرار گیرد.

باید توضیح داد که افتادگی اندام لگن، بی اختیاری ادرار و مشکل در مدفوع ممکن است در آینده ایجاد شود و باید اطلاعاتی در مورد درمان‌هایی که می‌توان قبل از جراحی در مراحل اولیه اعمال کرد، ارائه شود.

سندرم آرامش واژن که باعث مشکلات جنسی در زنان می‌شود باید درمان شود. اثرات مثبت درمان از نظر پزشکی و زندگی جنسی باید با بیمار در میان گذاشته شود. پس از درمان، نه‌تنها کیفیت زندگی جنسی بیمار، بلکه کیفیت زندگی زوجین نیز افزایش می‌یابد که تأثیر مثبتی بر روابط و زندگی اجتماعی آنها خواهد داشت.