درمان بی‌اختیاری ادرار در بانوان: انواع روش‌های درمانی و عوارض آن

• مقالات

• ۱۶ دی ۱۴۰۲

بی‌اختیاری ادرار، یک مشکل شایع در بانوان است که ممکن است به عوامل مختلفی برگردد و به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی تاثیر می‌گذارد. این مشکل می‌تواند باعث ایجاد استرس، اضطراب و احساس شرم شود. اما خوشبختانه، امروزه روش‌های مختلفی برای درمان بی‌اختیاری ادرار در بانوان وجود دارد که می‌تواند به بهبود وضعیت ادراری و کاهش عوارض مرتبط کمک کند. برای آشنایی با راه‌های درمان آن تا انتهای مقاله، همراه ما باشید. 

درمان بی‌اختیاری ادرار در بانوان چیست؟ 

درمان بی‌اختیاری ادرار در بانوان، شامل مجموعه‌ای از روش‌ها و تدابیر است که به بانوان کمک می‌کند تا کنترل بیشتری بر روی ادرار خود داشته باشند. این درمان‌ها ممکن است شامل تغییرات در سبک زندگی مانند تمرینات عضلات لگنی، تغذیه سالم، کاهش مصرف آب قبل از خواب و اداره زمان تخلیه ادرار باشد. همچنین، در صورت لزوم، درمان دارویی از طریق مصرف داروهایی که عملکرد مثانه را تنظیم می‌کنند و کنترل ادرار را بهبود می‌بخشند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به علاوه، روش‌های پیشرفته‌تری مانند تحریک اعصاب محیطی و در برخی موارد جراحی نیز در صورت لزوم مورد استفاده قرار می‌گیرند. هدف اصلی آن، بهبود کنترل ادرار و کاهش عوارض و ناراحتی‌های مرتبط با آن است تا بانوان بتوانند زندگی روزمره خود را بهبود دهند و کیفیت زندگی بالاتری را تجربه کنند.

بی‌اختیاری ادرار چیست؟ 

بی‌اختیاری ادرار (UI)، از دست دادن تصادفی ادرار است. UI می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما در زنان بالای ۵۰ سال شایع‌تر است. بی‌اختیاری ادرار ممکن است یک وضعیت موقتی باشد که ناشی از یک بیماری زمینه‌ای باشد. این شراط، می‌تواند به صورت بی‌اختیاری جزئی یا خیس شدن شدید و مکرر باشد. 

علل بی‌اختیاری ادرار در بانوان

بی‌اختیاری ادرار، نتیجه اجتناب ناپذیر افزایش سن نیست، اما در افراد مسن شایع است. اغلب ناشی از تغییرات خاصی در عملکرد بدن است که ممکن است در نتیجه بیماری ها، استفاده از داروها و یا شروع نوعی بیماری باشد. گاهی اوقات این اولین و تنها علامت عفونت ادراری است. زنان در دوران بارداری و بعد از زایمان یا پس از تغییرات هورمونی یائسگی بیشتر در معرض بی‌اختیاری ادرار هستند. 

همچنین بخوانید: تکرر ادرار در یائسگی

علائم بی‌اختیاری ادرار در بانوان

موارد زیر علائم شایع بی‌اختیاری ادرار هستند. هر فردی ممکن است علامت‌های مختلفی را تجربه کند، اما به صورت کلی نشانه‌های آن عبارت‌اند از: 

• نیاز فوری به دستشویی
• نشت ادرار با حرکت کردن یا ورزش
• نشت کردن ادرار همراه با سرفه، عطسه یا خنده
• احساس خیسی مداوم بدون احساس نشت ادرار
• احساس تخلیه ناقص مثانه
• تکرر ادرار

فواید درمان بی‌اختیاری ادرار در بانوان

مزایای درمان بی‌اختیاری ادرار عبارت‌اند از: 

• بهبود کیفیت زندگی
• کاهش عوارض
• وجود گزینه‌های درمانی متنوع
• افزایش توانایی بانوان در کنترل زمان تخلیه ادرار و جلوگیری از نشت ادرار

عوارض احتمالی درمان بی‌اختیاری ادرار در بانوان

بی‌اختیاری ادرار در بانوان ممکن است عوامل مختلفی داشته باشد و درمان آن نیز بستگی به علت اصلی بی‌اختیاری دارد. درمان بی‌اختیاری ادرار در بانوان می‌تواند با عوارض کوتاه‌مدت و بلندمدت همراه باشد. به طور کلی، عوارض احتمالی درمانی عبارت‌اند از: 

• خشکی دهان: بعضی از داروها یا روش‌های درمانی ممکن است باعث خشکی دهان شوند. در صورتی که این عارضه مزاحمت زیادی ایجاد کند، ممکن است نیاز به مصرف مکمل‌های آبی شود. 
• تغییر در رنگ ادرار: برخی داروها ممکن است باعث تغییر رنگ ادرار شوند. به عنوان مثال، رنگ ادرار ممکن است تیره‌تر یا روشن‌تر از حالت معمول شود. این تغییرات معمولاً بی‌خطر هستند. 
• تهوع و استفراغ: برخی داروها ممکن است باعث تهوع و استفراغ شوند. در صورتی که این عارضه به شدت ادامه داشته باشد یا باعث از بین رفتن اشتها شود، باید به پزشک اطلاع داد. 
• اسهال یا یبوست: برخی داروها ممکن است عوارض گوارشی مانند اسهال یا یبوست ایجاد کنند. در صورت بروز این عوارض به همراه درد شدید شکمی یا خونریزی روده، باید به پزشک مراجعه کرد. 
• عوارض التهابی: در مواردی که علت بی‌اختیاری ادرار با التهاب مثانه و ادرار مرتبط است، ممکن است عوارضی مانند سوزش و درد در آلت تناسلی وجود داشته باشد. 

درمان بی‌اختیاری ادرار در بانوان

درمان‌های خاص برای بی‌اختیاری ادرار توسط پزشک بر اساس برخی موارد تعیین می‌شود. موارد مهم در تعیین شیوه درمان عبارت‌اند از: 

• سن، سلامت کلی و سابقه پزشکی 
• نوع بی‌اختیاری و وسعت بیماری
• تحمل فرد برای داروها، روش‌ها یا درمان‌های خاص
• انتظارات برای روند درمان
• نظر یا ترجیح بیمار

شیوه‌های مختلف درمان بی‌اختیاری ادرار عبارت‌اند از: 

رفتار درمانی

رفتار درمانی شامل آموزش‌ها و تغییرات سبک زندگی است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم. این نکات عبارت‌اند از: 

• آموزش مثانه: به افراد می‌آموزد که در برابر میل دفع ادرار مقاومت کنند و به تدریج فواصل بین دفع ادرار را افزایش دهند. 
• کمک به دسشویی کردن: از توالت معمولی یا برنامه ریزی شده، برنامه‌های تمرینی عادت و تخلیه ادرار برای تخلیه منظم مثانه برای جلوگیری از بی‌اختیاری ادرار استفاده می‌کند. 
• اصلاح رژیم غذایی: از بین بردن محرک‌های مثانه مانند: کافئین، الکل و مرکبات. 

توانبخشی عضلات لگن 

برای بهبود توان عضلات لگن و جلوگیری از نشت ادرار، می‌توان از تمرین و ورزش‌های خاصی استفاده کرد که عبارت‌اند از: 

• تمرینات کگل: ورزش منظم و روزانه عضلات لگن می‌تواند بی‌اختیاری ادرار را بهبود بخشد و حتی از آن جلوگیری کند. 
• بیوفیدبک: با استفاده از تمرینات کگل، بیوفیدبک به افراد کمک می‌کند تا آگاهی و کنترل عضلات لگن خود را بدست آورند. 
• تمرین با وزنه واژن: وزنه‌های کوچک با سفت کردن عضلات واژن در داخل واژن نگه داشته می‌شوند. 
• تحریک الکتریکی کف لگن: پالس‌های الکتریکی خفیف انقباضات عضلانی را تحریک می‌کنند. 

دارو

داروهایی که برای درمان بی‌اختیاری مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارت‌اند از: 

• داروهای آنتی کولینرژیک
• استروژن واژن

دیگر روش‌های درمان ادراری

• پساری (دستگاه لاستیکی کوچکی که برای جلوگیری از نشت داخل واژن قرار می‌گیرد) 
• تزریق بوتاکس به مثانه
• حجم دهنده‌های مجرای ادرار
• تحریک اعصاب محیطی

عمل جراحی بی‌اختیاری ادرار در بانوان

اسلینگ‌ها 

اسلینگ‌ها، یکی از روش‌های درمان بی‌اختیاری ادرار در بانوان هستند. می‌توان از اسلینگ‌های مصنوعی یا ساخته شده از بافت خود بیمار استفاده کرد. این اسلینگ‌ها به عنوان یک سازگار با بدن قرار گرفته و به منظور حمایت از مثانه و کنترل ادرار استفاده می‌شوند. اسلینگ‌ها می‌توانند عوارض کمتری نسبت به روش‌های دیگر درمانی داشته باشند و به بانوان کمک می‌کنند تا به طور موثری کنترل بی‌اختیاری ادرار خود را بهبود بخشند. 

تعلیق مثانه

تعلیق مثانه یکی از روش‌های نوین درمانی بی‌اختیاری ادرار در بانوان است. این روش، با استفاده از یک دستگاه که به بدن بانوان اتصال داده می‌شود، به مثانه اجازه می‌دهد تا به طور موثری کنترل شود. با تعلیق مثانه، ادرار درون مثانه جمع می‌شود و در زمان مناسب، مثانه تحریک شده و ادرار به صورت کنترل شده تخلیه می‌شود. این روش می‌تواند به بانوان کمک کند تا از بی‌اختیاری ادرار خود رهایی یابند و کیفیت زندگی بهتری را تجربه کنند. 

تحریک اعصاب محیطی

تحریک اعصاب محیطی، یک روش دیگر برای درمان بی‌اختیاری ادرار در بانوان است. در این روش، از تکنیک‌هایی مانند تحریک الکتریکی یا تحریک مغناطیسی بر روی اعصاب محیطی استفاده می‌شود تا به طور موثری عملکرد مثانه را تنظیم کنند. با اعمال تحریک در نقاط استراتژیکی، عملکرد عصبی مثانه بهبود می‌یابد و باعث می‌شود بیمار کنترل بیشتری بر روی ادرار داشته باشد. 

کلام پایانی 

در این مقاله، به بررسی درمان بی‌اختیاری ادرار در بانوان پرداختیم. در ابتدا، عوامل و علل مختلفی که می‌توانند به بی‌اختیاری ادرار در بانوان منجر شوند را بررسی کردیم. سپس، روش‌های غیر درمانی از جمله تغییرات در سبک زندگی و تمرینات را مورد بررسی قرار دادیم. همچنین به روش‌های درمان دارویی و در موارد شدیدتر، روش‌های جراحی نیز پرداختیم. 

سوالات متداول