علت درد زیر شکم در زنان چیست؟

• مقالات

• ۱۷ تیر ۱۴۰۲

آیا درد مبهم یا شدید در ناحیه زیر شکم را تجربه می‌کنید؟ درد زیر شکم در زنان که به عنوان درد لگن نیز شناخته می‌شود، اغلب با دستگاه تناسلی مرتبط است و می‌تواند نشانه‌ای از یک وضعیت ناتوان‌کننده باشد. درد لگن (زیر ناف) در زنان بسیار شایع است و شدت آن متفاوت است. برخی ممکن است درد ناگهانی و شدید را تجربه کنند، برخی دیگر ممکن است درد مزمن داشته باشند (که ماه‌ها طول می‌کشد). دلایل متعددی برای این وجود دارد و می توان آن را با شرایط مختلف مرتبط دانست که در زیر به بررسی برخی از آن‌ها پرداخته‌ایم.

علت درد زیر شکم ممکن است همیشه قابل شناسایی نباشد، اما به طور کلی درد، به یکی از این دو دسته تقسیم می شود: حاد و مزمن. اگر هر یک از این موارد را تجربه می‌کنید، باید در اسرع وقت برای تشخیص و درمان دقیق به متخصص زنان مراجعه کنید. پزشک زنان باید تاریخچه پزشکی شما، محل درد، شدت آن، اینکه آیا درد در جای دیگری انتشار پیدا می‌کند، علائم و شرایط دیگر، زمانی که درد اتفاق می‌افتد و مدت زمان آن را بداند تا تشخیص دقیقی بدهد.

علت درد زیر شکم در زنان چیست؟

درد زیر شکم در زنان می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از این دلایل عبارت است از: درد حاد و مزمن لگن، عفونت باکتریایی، حاملگی خارج از رحم، آندومتریوز و کیست تخمدان. در ادامه به بررسی بیشتر این موارد می‌پردازیم.

درد حاد و مزمن لگن

درد حاد لگن برای اولین بار به طور ناگهانی و شدید ایجاد می‌شود و باید در اسرع وقت بررسی شود؛ در حالی که درد مزمن لگنی آن چیزی است که حداقل به مدت شش ماه ادامه دارد و می‌تواند ثابت یا متناوب باشد.

حاملگی خارج از رحم

حتی اگر فکر نمی‌کنید، باردار هستید و قاعدگی را از دست نداده‌اید، اگر درد حاد شکم را تجربه کنید، می‌تواند به معنای حاملگی خارج از رحم باشد. اگر درد، مداوم یا بدتر شد، باید به پزشک مراجعه کنید.

عفونت باکتریایی

PID یک عفونت باکتریایی است که می‌تواند به رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها گسترش یابد. PID می‌تواند درد شدید ایجاد کند، اما می‌توان آن را با یک دوره ساده آنتی بیوتیک درمان کرد؛ البته گاهی اوقات ممکن است آنتی بیوتیک داخل وریدی مورد نیاز باشد. در صورت عدم درمان، PID می‌تواند منجر به ناباروری، حاملگی خارج رحمی و درد مزمن شود. موثرترین راه برای کاهش خطر ابتلا به PID، انجام رابطه جنسی ایمن است.

کیست تخمدان

کیست تخمدان نیز یکی از علل شایع درد لگن است. کیست‌های تخمدان، کیسه‌هایی هستند که روی تخمدان ایجاد می‌شوند و با مایع پر می‌شوند. اگرچه آنها می‌توانند خود به خود از بین بروند، اما اگر پاره شوند یا بزرگ باشند، می‌توانند باعث درد شدید و خونریزی شوند و به طور بالقوه می‌توانند سرطانی باشند. اگرچه علائم کیست تخمدان بین افراد بسیار زیاد است، اما زنان اغلب درد در حین رابطه جنسی، تکرر ادرار و پریودهای سنگین و نامنظم را گزارش می‌کنند. کیست‌های تخمدان را می‌توان با سونوگرافی ترانس واژینال شناسایی کرد. درمان هر بیمار بسته به اندازه و ماهیت کیست او متفاوت است، اما برای کیست‌های بزرگ معمولاً لاپاراسکوپی لازم است.

آندومتریوز

بیماری دیگری که باعث درد زیر شکم می‌شود و 10 درصد زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، آندومتریوز است. این یک بیماری مزمن و تغییر دهنده زندگی است که در آن بافت از رحم در سایر نقاط بدن یافت می‌شود. بافت مانند پوشش داخلی رحم رفتار می‌کند و هر ماه ریزش می‌کند اما راهی برای خروج از بدن ندارد. زنان مبتلا به آندومتریوز معمولاً درد قابل توجهی را در طول قاعدگی و خارج از آن تجربه می‌کنند. متأسفانه، علت آندومتریوز ناشناخته است و اغلب تشخیص آن دشوار است، به این معنی که میانگین زمان لازم برای تشخیص 7 سال است. درمان آندومتریوز اغلب با ترکیب مسکن‌ها، داروهای ضد بارداری، داروهای هورمونی و لاپاراسکوپی برای برداشتن بافتی که در خارج از رحم رشد کرده است، انجام می‌شود. یکی از عوارض اصلی اندومتریوز، ناباروری است.

بیش‌تر بخوانید: علت درد هنگام رابطه جنسی چیست؟

تشخیص درد زیر شکم در زنان

بیشتر دردهای شکمی را می‌توان با استفاده از ارزیابی‌های ساده و تکنیک‌های تصویربرداری برای از بین بردن برخی بیماری‌ها و شرایط تشخیص داد، اما ممکن است برای بررسی‌ها انجام سونوگرافی ترانس واژینال یا لاپاراسکوپی ضروری باشد. این جراحی کوچک از طریق سه برش کوچک در خط بیکینی و زیر ناف انجام می‌شود. این جراحی معمولا یک روزه است و بنابراین بیماران می‌توانند در همان روز به خانه بروند و زمان بهبودی بسیار کوتاه است.   

پیشگیری از درد زیر شکم چگونه است؟

همان‌طور که ذکر شد عوامل متعددی وجود دارند که موجب درد زیر شکم در زنان می‌شوند. به همین دلیل نمی‌توان یک نوع درمان‌ را برای پیشگیری از این درد برای همه بیماران انتخاب کرد. اما رعایت موارد زیر تا حدی می‌توانند کمک ‌کننده باشند:

• تا آنجا که می‌توانید از استرس دوری کنید.
• به بهداشت شخصی‌تان اهمیت دهید و از لباس زیر‌های پنبه‌ای استفاده کنید.
• در دوران قاعدگی از مصرف غذا‌های فست فودی، ادویه‌جات و مواد نفخ‌آور خود‌داری کنید.
• به طور منظم آب بنوشید.
• مواد غذایی کم‌ حجم را در وعده‌های متعدد میل کنید و آن را با مواد غذایی پرحجم در وعده‌های کمتر جایگزین کنید.
• استفاده از فیبر را در برنامه‌ی غذایی روزانه‌ی خود بگنجانید.
• ورزش کردن (هر چند به صورت محدود) را در برنامه‌ی روزانه‌ی خود قرار دهید.
• اگر باردار هستید، هر گونه علامتی را جدی بگیرید و ساده از آن عبور نکنید.